سلام بر جواد الائمه علیه السلام

آیاازدواج امام جواد(علیه السلام) با دختر مأمون صحّت دارد؟ در صورت صحّت چراامام(علیه السلام) با دختر چنین شخصی ازدواج كرد؟

پاسخ:

مأمون»پس از شهادت امام رضا(علیه السلام) در سال 203 هـ ق از خراسان به بغداد آمد، دیدنه تنها اهل خراسان، بلكه شیعیان در بغداد و عراق او را قاتل امام خود می دانستند.اورا مورد لعن و سرزنش قرار می دادند، به این فكر افتاد كه خود را از آن جرم وگناه بیرون آورد و نظر شیعیان و علویان را نسبت به خود جلب نماید، ازاینروی نامه ایبرای امام جواد(علیه السلام) نوشت و با اكرام و احترام او را به بغداد خواست تا بااین دسیسه ذهنیّتی كه مردم از او دارند با تكریم و اكرام فراوان در انظار عمومینسبت به امام(علیه السلام) خارج سازد.(1)
شیخ مفید» به سند خود از ریّان بن شبیب» روایت كرده كه چون مأمون» خواست دخترشام الفضل را به عقد ازدواج امام جواد(علیه السلام)در آورد، بنی عباس مطلع شده و برآنان بسیار گران آمد و از این تصمیم مأمون به شدّت ناراحت شدند و از این ترسیدندكار حضرت جواد(علیه السلام)بدانجا بكشد كه كار پدرش حضرت رضا(علیه السلام) كشید و منصبولیعهدی مأمون به آن حضرت ودرنتیجه خلافت به بنی هاشم منتقل گردد.
از این رو تشكیل جلسه داده و در این باره به گفتگو پرداختند و به نزد مأمون آمدهوبا اعتراض به كاراو،گفتند: ای امیرالمؤمنین تو را به خدا سوگند می دهیم ازتصمیم خود درباره تزویج (محمد بن علی) صرف نظر كن، زیرا از این می ترسیم كهبدینوسیله منصبی را كه خداوند به ما داده از چنگ خارج ساخته و لباس عزت و شوكتی راكه خدا به ما پوشانیده، از تن ما به در آوری، زیرا تو به خوبی كینه دیرینه و تازهما را به این گروه (بنی هاشم) می دانی و از رفتار خلفای گذشته با آنان آگاهیكه (بر خلاف تو) آنان را تبعید می كردند و كوچك می نمودند و ما در آنرفتاری كه تو نسبت به پدرش حضرت رضا(علیه السلام)انجام دادی در تشویش و نگرانیبودیم تا این كه خداوند اندوه ما را از طرف او برطرف ساخت. تو را به خدا دست ازاین كار بردار دوباره ما را به اندوهی كه به تازگی از سینه های ما دور شده،باز مگردان و رأی خویش را درباره تزویج ام الفضل» با فرزند علی بن موسیالرضا(علیه السلام) تجدید نظر كن. مأمون» به آنان گفت: (اما بینكم و بین آلابیطالب . و لو انصفتم القوم لكانوا اولی بكم)(2) سزاوارتر از شما هستند (بهمقام خلافت و زمامداری) و اما رفتار خلفای قبل از من نسبت به آن ها (كهیادآور شدید) آنان با این عمل قطع رحم و خویشاوندی كردند و پناه می برم بهخدا كه من نیز همانند آنان باشم به خدا سوگند من از آن چه نسبت به ولیعهدی علی بنموسی(علیه السلام)انجام دادم، هیچ پشیمان نیستم و به راستی من از او خواستم كه كارخلافت را به دست بگیرد و من از خودم آن را دور سازم ولی او قبول نكرد و مقدّراتخداوند همان بود كه دیدید. اما این كه من محمد بن علی (امام جواد(علیه السلام)) رابرای دامادی خود برگزیدم، به خاطر برتری اوست با خردسالیش در علم و دانش بر همهدانشمندان زمان و راستی كه دانش او شگفت انگیز است و من امیدوارم آن چه كه مناز او می دانم برای مردم آشكار كند تا بدانند كه رأی صحیح همان است كه مندرباره او داده ام.

علت ازدواج:1- برای علت ازدواج دلیل نقلی روشن پیدانشده .اما دراین باره سیره ینبوی وسیره ی انبیای پیشین(مثل لوط ونوح) كه ازطریق وحی با خداوند مرتبط بودندودرعین حال ن ناشایسته هم داشتند .گواه خوبی است .برخی از ن پیامبردخترانافرادی بودند كه حقوق اهل بیت وخاندان پیامبررا نادیده گرفته وسبب شهادت آنان شدند.
2- پس از شهادت امام رضا در سال 203 هـ ق مأمون به بغداد عزیمت نمود و به خاطر عوضكردن افكار عمومی در مورد قتل آن حضرت وتغییر فضا به سود وتبرئه خود با نیرنگ وتزویر دخترخود را به امام جواد(علیه السلام)تزویج كرد.
2- علت دیگر درباره قبول از طرف امام جواد كه با دختر مامون ازدواج كرد شرایط خاصو اضطرار و اجباری بود كه درپیشروی امام بود وامام ناگزیر از قبول پیشنهاد مامونگردید، و آن حضرت از دختر مامون دارای فرزندی نشد (هدف مامون از تزویج دخترش بهامام علاوه بر زیر نظر گرفتن فعالیتهای امام و انتقال نسل امامت به خاندان عباسیبود كه به این هدف نایل نشد.)
امام غیر از دختر مامون ن صالحهای دیگری داشت كه با وفا دیندار بوده و ارادتكامل به امام داشتند دارای اولاد صالحی بودند كه نسل امامت از آنها استمرار یافت.
3- ائمه علاوه براین ن ،ن دیگرنیز داشته و از ن پاك دامن برخوردار بودند.اما بر اساس برخی از شرایط عدهای با تحمیل شرایط به همسری آنها برآمده و دشمنینمودند. چنانكه این مسئله برای تمام انسانها ممكن است. آنها نیز بر اساس اینكهانسان بودند با برخی از گرفتاریها و تلخیها مواجه میشدند تا برخورد آنها برای ما الگوباشد، آنها در زندگی مادی از علوم الهی خویش برای بهبود زندگی مادی سودنجستهاند.تا زیباترین ن را در اختیار داشته باشند. بلكه آنها نیز با ناملایماتزندگی در مقابل خداوند امتحانات سختی را پشت سر گذاشته اند،لذا الگوی كامل برایانسانها هستند.اگرقرار بود. ائمه وانبیاء با استفاده از علوم خود وبا توجه بهامتیازات دیگركه داشتند ازآنها استفاده كرده وبهترین زندگی را داشته باشند .همهبرآنها خرده می گرفتند ونمی توانستند بعنوان الگو برای همه ی انسانها مطرح باشند.
درنتیجه ازدواج امام با دختر مامون برخلاف موازین شرعی نبود .وامام برای ازدواج بااو كه به پیشنهاد واصرار مامون صورت گرفت مخالفتی نكرد.

پاورقی:

1. شیخعباس قمی، منتهی الآمال (انتشارات جاویدان علمی) ج 2، ص 370. داود الهامی سیری درتاریخ تشیّع،قم : مكتب اسلام، ص 665 تا 669.
2. شیخ مفید، تاریخ ارشاد (انتشارات علمیه اسلامیه) ج 2، ص 269. داود الهامی سیریدر تاریخ تشیّع، مكتب اسلام، ص 666.

یاصاحب الزمان عجل الله تعالی فرجه الشریف

اعتماد به جوانان؛ از کابینه تا ماهواره!

چگونگی گمراه شدن از طریق بت ها